Vatan ve Hürriyet Derneğinin düzenlediği 18 Mart Çanakkale Zaferini ve Çanakkale Şehitlerimizi  108. Anma Gününde   Sakarya Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkilap Tarihi Bölümü Öğr.Gör. Adem ARI bir konuşma yaptı.

ARI “18 Mart Deniz Zaferimizin 108 yıldönümü ve şehitlerimizi anma gününde  siz değerli Sakaryalıları saygı ile selamlarken şehitlerimize rahmet diliyoruz.

18 Mart 1915 Deniz Zaferimiz Birinci Dünya Savaşında  İtilaf devletlerine karşı kısa sürede ve net olarak sonuca ulaştığımız ilk zaferimizdir.

Çanakkale birinci dünya savaşının bir cephesi olması dolayısıyla savaşın diğer cepheleri göz önüne alınarak değerlendirilmelidir.

İngilizlerin öncelikli amacı Sarıkamış harekatı sonrası Ruslardan önce İstanbul’u ele geçirmekti. Ayrıca İngilizler Cemal Paşa’nın 3 Şubat’ta başlattığı Süveyş kanalı harekatı şimdilik başarısız olsa bile ileride Mısırlı Milliyetçilerle birlikte hareket ederek kanalı kapatma endişesi karşısında Türklerin dikkatini Çanakkale’ye çekmek için Çanakkale’ye saldırdı.

18 Mart zaferimizden  sonra savaşın sebeplerine iki neden daha eklendi: 20 Mart’ta İstanbul anlaşması ile   İtilaf devletleri  İstanbul’u Ruslara bırakan bir anlaşma imzalamışlardı. Bu anlaşma İngilizler için İstanbul’a ulaşmayı daha da öne çekti.

Diğer yandan 18 Mart yenilgisini  onurlarına yediremeyen İngilizler  bu zamana kadar stratejik nedenlerle yaptıkları savaşa psikolojik neden ekledi.

İtilaf devletleri 25 Nisan’dan itibarenGelibolu yarımadasının güney bölümünde sonuç almaya çalıştı. Kirte muharebeleri olarak adlandırılan bu savaşlarda boğaza inemeyince şanslarını Gelibolu yarımadasının kuzeyinden denemeye çalıştı. Ağustos ayı boyunca Mustafa Kemal Atatürk’ün yıldızının parladığı iki Anafarta muharebesini kaybedince de alandan kayıp vermeden çekilme planları yapmaya başladılar.

Kayıp vermeden çekilebilmeyi maharet olarak gören İngilizler yenilgiden bile zafer çıkarma başarısı gösterdi. Türkler bilimsel metodlarla gözleme dayalı  kazanma stratejisi uygularken   İngilizler zekalarını kayıp vermeden defolup gitme kurgusu üzerinde yoğunlaştırmıştır.

Çanakkale Savaşları Türk’ün imanının, bilimin, Türk askerlik disiplin ve stratejisinin ürünüdür.

Çanakkale savaşlarında Türkler Balkan ve Sarıkamış yenilgilerinden sonra ellerinde kalan son vatan parçasını koruma mücadelesi verdi.  İtilaf devletleri sömürgelerinden getirttikleri dinleri, ırkları farklı hedefsiz insanları savaş meydanına sürdü ki bunlar arasında Müslümanlar da vardı.

Teknolojik üstünlük İtilaf devletlerinde iken psikolojik ve insan gücünde üstünlük Türklerde idi.

Lojistik konusunda Türkler Balkan ve Sarıkamış’tan iyi ders aldıklarını gösterdi.  Şubat 1914’de Menzil komutanlığı kuruldu.

Strateji noktasında İtilaf devletleri 18 Mart öncesinde ve sonrasında büyük hatalar yaptı. Deniz ve kara muharebelerinin en kritik dönemlerinde İngilizlerde komuta değişiklikleri oldu.  İngilizler 3 Kasım saldırısından sonra sadece denizden büyük bir zorlama ile İstanbul’a ulaşabileceklerini düşündü. Bu konuda dünya kamuoyunu da inandırdı. Avrupa borsalarında buğday fiyatları düştü.  İstanbul’a girdiklerinde kullanacakları parayı bile bastırdılar. İstanbul’daki Rum ve Ermeniler itilaf askerlerini misafir etmek için hazırlıklar yaptı. Bütün bu propagandalardan Osmanlı hükumeti de etkilenmiş padişah hazine ve sarayın ağırlıklarını Anadolu’ya taşımak için iki treni Haydarpaşa’da bekletmekteydi.

Bütün bunlara karşılık Çanakkale’de Müstahkem Mevki Kumandanı Cevat Çobanlı Paşa’nın komutasında Türk askeri gerekli hazırlıkları yapmış zafer için Allah’a sığınmıştı.

Birleşik donanma 3 Kasım 1914’den beri Boğazın her iki yakasındaki batarya ve istihkamlarımızı  tahrip için 6 defa Boğaza girmişti. Cevat Paşa İtilaf donanmasının İngilizlerin trafik sistemini boğazda büyük bir disiplinle uyguladıklarını görmüş, Rumeli ve Anadolu kıyılarındaki top bataryalarını ona göre konumlandırmış, mayın hatlarını bu stratejiye göre  döşetmiştir. Birinci savunma hattı bölgesinde Gelibolu yarımadasında bir seyyar top bataryası varken Anadolu yakasında 6 top bataryamız bulunmaktaydı. Boğazın dikine Erenköy’den Çanakkale’ye kadar 10 mayın hattı döşenirken İtilaf donanmasının manevra alanına 26 mayını 100’er metre aralık 4.5 metre derinliğe döşemiştir.

Birleşik donanma saldırısı 18 Mart 1915 günü sabah saat 10:00’da üç filo  düzeneğinde başlamıştır.  Harekat öğleden sonra saat 13.55’de manevra yapan gemilerin Nusrat’ın mayınlarına çarpmaya başlamasıyla rengini değiştirmiş   3 büyük zırhlı  sulara gömülmüş  altısını da ağrı yara alarak savaş dışı kalmıştır. Akşama doğru geri çekilen birleşik donanma komutanı İngiltere’ye dünyanın en kısa telgrafını çekmiştir:

“ÇANAKKALE GEÇİLMEZ”

Sonrasında Çanakkale muharebelerinde iki defa yaralayıp savaş dışı bıraktığımız Mondros koyunda demirli  Agamemnon zırhlısında ateşkes imzalatılmış,  bu paçavrayı da yırtıp çöpe atmasını bilen Türk Milleti önce Allah’tan sonra Çanakkale’den aldığı güçle Mustafa Kemal Paşa’nın önderliğinde  VATANını kurtarmış HÜRRİYETini  kazanmıştır

Vatan ve Hürriyet Derneği Genel Başkanı Yaşar DURSUN”Tarih yapanlara saygısı olmayan, tarih yazarak tarihi bütünlüğünden ve doğrulardan koparmaya çalışanlara en doğru karşı mücadele tarih yapanlara yani Türk Kuvayı Milliyetçilere sahip çıkmakla olur. Onları yaşadıkları şehre ve mensubu oldukları Türk Milletine tanıtmakla olur”

Vatan ve Hürriyet Derneği’nden Çark Caddesi’nde helva ikramı

Vatan ve Hürriyet Derneği, 18 Mart Çanakkale Zaferi nedeniyle Çark Caddesi’nde vatandaşlara helva ikramında bulundu.

18 Mart Çanakkale Zaferi nedeniyle tüm yurtta ve Sakarya’da ‘Zafer’ çeşitli etkinliklerle kutlanmaya başlandı.

Bu kapsamda Vatan ve Hürriyet Derneği de 18 Mart Çanakkale Zaferi’nin 108’inci yıl dönümü nedeniyle şehitlerimiz ve Gazi Mustafa Kemal Atatürk anısına Çark Caddesi’nde vatandaşlara helva ikramında bulundu.