DİSK EMEKLİ-SEN SAKARYA ŞUBE BAŞKANI MEHMET ÇETİN”EMEKLİLER SEFALET GELİRİYLE YAŞIYOR”

DİSK EMEKLİ-SEN SAKARYA ŞUBE BAŞKANI MEHMET ÇETİN”EMEKLİLER SEFALET GELİRİYLE YAŞIYOR”

DİSK EMEKLİ-SEN “Türkiye’de Emeklilerin Durum Raporu “

TÜRKİYE’DE EMEKLİLERİN DEMOGRAFİK YAPISI

* Türkiye’de toplam emekli ( pasif Sigortalı ) sayısı :
16 milyon 428 bin 29 kişi dir.

* Yaşlılık ( Emekli ) aylığı alanların sayısı: 11 milyon 543 bin 340 kişi ile
Yüzdelik oranı %71.3 dür.
* Ölen Sigortalının Hak Sahipleri ( Dul ve Yetimler ) Sayısı: 4 milyon 457 bin 70 kişi ile Yüzdelik dilimi %27.1dir.
* Malullük aylığı alanların sayısı: 169 bin 891 kişidir.
* İş kazası ve meslek hastalığı sonucu ölüm geliri alanların sayısı: 125 bin 419 kişi dir.
* İş kazası ve meslek hastalığı sonucu sürekli iş göremezlik geliri alanların sayısı: 106 bin 965 kişi dir.
* Vazife malulü aylığı alanların sayısı: 25 bin 344 kişidir.
Bu dört kesimin toplam yüzdelik dilimi ise %2.6 dır.

EMEKLİLERİN SİGORTA GRUBUNA GÖRE DAĞILIMI İSE ŞÖYLEDİR.

* 4-A İşçi emeklisi ve hak sahipleri sayısı: 11 milyon 433 bin 908 kişi ile %69,6 yüzdelik dilimi oluşturmaktadır.
* 4-B Bağ-Kur emeklisi ve hak sahipleri sayısı: 2 milyon 579 bin 200 kişi ile %15,7 yüzdelik dilimi oluşturmaktadır.
* 4-C Emekli Sandığı emeklileri ve hak sahipleri sayısı:
2 milyon 414 bin 920 kişi ile %14,7 yüzdelik dilimi oluşturmaktadır.

EMEKLİLERİN EĞİTİM DURUMLARI İSE ŞÖYLEDİR

* Okur yazar olmayan emekliler sayısı: 739 bin 661 kişi ile yüzde
%4,5 lik dilimi oluşturmaktadır.
* Lise altı ( ilköğretim) mezunu sayısı: 11 milyon 6 bin 780 kişi ile %67 lik dilimi oluşturmaktadır.
* Lise ve dengi okul mezunu sayısı: 2 milyon 431 bin 348 kişi ile %14,8 lik dilimi oluşturmaktadır.
* Yüksek öğretim mezunu sayısı:
2 milyon 250 bin 640 kişi ile %13,7 lik dilimi oluşturmaktadır.

EMEKLİLERİN YAŞ ORTALAMASI

16 milyon 428 bin 29 emeklinin
* 45 yaş ve altı grubu
164 bin 280 kişi ile %1 lik dilimi oluşturmaktadır.
* 46-55 yaş grubu 4 milyon 599 bin 848 kişi ile %28 lik dilimi oluşturmaktadır.
* 56-65 yaş grubu 6 milyon 571 bin 212 kişi ile %40 lık dilimi oluşturmaktadır.
* 66-75 yaş grubu 3 milyon 449 bin 886 kişi ile %21 lik dilimi oluşturmaktadır.
* 76 yaş ve yukarı grubu 1 milyon 642 bin 802 kişi ile %10 luk dilimi oluşturmaktadır.
Sonuç olarak emeklilerin yüzde 71’i 56 ve daha yukarı yaştadır.

EMEKLİLER SEFALET GELİRİYLE YAŞIYOR

Emekliler ve hak sahipleri bu gün açlık, yoksulluk ve sefalet düzeyinde bir gelirle yüz yüzedir. en düşük emekli aylık ve geliri alan 3,6 milyonluk yüzde 20’lik dilimin aylık harcanabilir geliri, Temmuz 2024 itibariyle 1163 TL dır. “3,6 milyon emekli ve hak sahibi bu sefalet geliri ile yaşamaya mahkûm edilmiştir. 16,4 milyon emekli ve hak sahibinin 11milyon 152 bini, yani yaklaşık yüzde 68’ı asgari ücretin altında aylık ve gelire mahkûm durumda iken bu utanç verici rakamlar yaygın bir emekli yoksulluğu yaratmaktadır.”

‘İNSANCA YAŞAM ZORLAŞTI’

Sosyal güvenlik hakkının ayrılmaz bir parçası olan emeklilik hakkının, Anayasa ve uluslararası sözleşmelerle güvence altına alınmış temel bir insan hakkıdır. “Yaşamlarının en büyük bölümünde çalışan, emek harcayan insanların yaşlılıklarında insanca bir emeklilik yaşamaları haktır. Ancak ülkemizde hem emeklilik hem de emeklilerin insanca bir yaşam sürmesi giderek zorlaşmaktadır. Emekliler ve onların hak sahipleri 16,4 milyonu aşan sayılarıyla en önemli toplumsal gruplardan birini oluşturuyor. En büyük toplumsal gruplardan biri olan emekliler ne yazık ki büyük sıkıntı çekiyor. 10 milyonu aşkın yaşlılık aylığı alan emekli ile 4 milyon 500 bin civarında dul ve yetim aylığı alan hak sahipleri ciddi geçim sıkıntıları yaşamaktadır.”

ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANININ GELİR AYRINTISINI AÇIKLAYACAĞI YERDE EMEKLİLERLE DALGA GEÇEN AÇIKLAMASI GERÇEKLERİ YANSITMIYOR

Bakan’ın emeklilere ” 210 Milyar aylık ödedik ve bu ödeme devlete 42,1 milyar lira prim kaybına mal olmuştur. EYT emeklilerinin yaşı en üzüldüğümüz konulardan birisidir 38-48 yaşında emekli olan 450 vatandaşımız var. Bizim daha fazla sosyal güvenlik primine ihtiyacımız var. Bakın sayın cumhurbaşkanımız kaç yaşında hala çalışıyor, biz çalışıyoruz. Almanya’da 40 yıl prim ödenip 20 yıl emekli aylığı alınmasına karşın Türkiye’de 20 yıl prim ödenip 40 yıl aylık al. Böyle birşeyi kabul etmek mümkün değildir. Ayrıca bu gün birilerinin söylediği gibi sürekli emekliler sanki 12 bin 500 lira alıyomuş algısı yaratanlar emeklilerin otuz bin, kırk bin, elli bin, yetmiş, seksen bin aldığından hiç bahsetmemeleri açıktan nankörlüktür. Biz aktüeryal dengeyi korumak zorundayız.” açıklamasının övünülecek bir tarafı yoktur. Bakan yersiz karşılaştırmalar ve gerçeği yansıtmayan rakam, oran ve hesaplamalarla emeklilere ricada bulunarak emeklilerin akıllarıyla dalga geçiyor.
“Şimdi bakana Asıl soru şu:
✓ Kim ne kadar aylık ve gelir alıyor?
✓ Emeklilerin ne kadarı hangi düzeyde gelire sahip?
✓ Emekli aylık ve gelirlerinin ayrıntısı ne?
✓ SGK bunları ısrarla neden açıklamıyor.
✓ Kaç emekli ve hak sahibin asgari ücretin altında aylık ve gelir aldığını SGK neden açıklamıyor.
✓ Bu yönde bilgi başvurularını neden sürekli reddediyor.”

Bu gün Milyonlarca emekli ve hak sahibinin asgari ücretin çok altında bir gelir ile yaşamını sürdürmek zorunda kaldığını sürekli ifade ediyor ve gerçeklerin üstünün uzun süre örtülemeyeceğini vurguluyoruz.
Bu verileri üyesi olduğumuz Konfederasyonumuz DİSK ve Avrupa Yaşlılar ve Emekliler Federasyonu FERPA ile devletin diğer kurumlarından ediniyoruz. Dolayısıyla bulunduğumuz her platformda SGK’yı emekli aylık ve gelirlerine ilişkin gerçekleri, emekli aylık ve gelirlerinin ayrıntılarını açıklamaya çağırıyoruz.
Ülkemizde emekli aylık ve gelirleri giderek düşmektedir. AKP döneminde, 2008 yılında kabul edilen 5510 sayılı yasa bu düşüşün başlıca nedenidir. Bu yasa ile aylıkların alt sınırı düşürülmüş ve aylıkların artış yönteminde büyümeye yer vermemiştir. Böylece emekli aylık ve gelirleri asgari ücretin altına düşmeye başlamıştır. 2002 yılı itibariyle en düşük emekli aylıkları 257 lira iken asgari ücret 184 lira olarak gerçekleşmişti. 2024 yılı itibariyle en düşük emekli aylığı 12.500 Asgari ücret ise 17002 liradır. Buna göre emekli aylığı yüzde 36 eksiğine gerilemiştir.

GELİR EŞİTSİZLİĞİ EMEKLİLER ARASINDAKİ UÇURUM VE MAKASIN AÇILMASINI SÜRDÜRÜYOR

Düşük gelir gerçeği nedeniyle emeklilerin yarısından fazlası ya çalışıyor ya da iş arıyor . “2002 yılında 4,3 milyon emeklinin 1,6 milyonu işgücü piyasasında iken, 2024 Temmuz ayı itibariyle bu oran 16 milyon 428 bin emeklinin 4 milyon 255 bini işgücü piyasasındadır. Geri kalan 5 milyon 108 bin 976 emekli kayıt dışı ve güvencesiz çalışan veya iş arayanlardan oluşmaktadır . Emeklilerin ikinci bir işte çalışanlarının veya iş arayanların toplam sayısı : 9 milyon 363 bin 976 kişi ile oranı, AKP döneminde yüzde 36,8’den yüzde 57’ye yükselmiştir.
Türkiye’de emekli aylık ve gelirleri arasında büyük bir uçurum bulunuyor. Avrupa Birliği İstatistik Birimi (Eurostat) verilerine göre; Türkiye emekliler arası gelir eşitsizliğinin en yüksek olduğu ülkedir. Türkiye’de en düşük emekli aylık ve geliri alan emeklilerin ilk dilimi ile en yüksek emekli aylık ve geliri alanlar arasındaki fark 7,5 kattır. Emekliler arası gelir eşitsizliğini gösteren bu rakam Avrupa Birliği’nde ortalama 4,2’dir.”

EMEKLİLİKTE ÖMÜR BEKLENTİSİ

Türkiye’nin “genç emekliler” ülkesi olduğu iddia edilmesi doğru değildir. “Ülkemizde emeklilerin yüzde 71’i’ 56 ve yukarı yaştakiler oluşturmaktadır. Türkiye’de emeklilikte ortalama ömür beklentisi 17,6 yıl ile OECD ve Avrupa ortalamasının oldukça altındadır. Emeklilikte ortalama ömür beklentisi, Fransa’da 25 yıl, Yunanistan’da 24 yıldır.
Türkiye OECD sıralamasında emeklilikte ortalama yaşam beklentisi açısından 45 ülke arasında 36’ncı sıradadır”

Toplumsal cinsiyet eşitsizliği emeklilikte de sürmektedir. Özelikle Kadınlar emeklilik hakkına zor erişmekte, istihdam edilenlerin yüzde 32’si kadınlardan oluşurken, emeklilerin sadece yüzde 19’u
3 milyon 121 bin 325’i kadınlardan oluşmaktadır.

SONUÇ OLARAK

AKP İktidarı 2024 yılında müteahhitlere bütçeden 662 milyar 435 milyon lira peşkeş çekmiştir. Halka gelince tasarruf kendilerine gelince itibar. İşçiye gelince ses çıkarma çalış gayret et. Emekliye gelince nankörlük etme şükür et. Çiftçiye gelince ekip biçme idare et.politikası AKP nin tercih ettiği politikadır.
Bu politikalara karşı biz emekliler taleplerimiz üzerinden AKP İktidarının gönderilmesi ve sistemin değiştirilmesi adına emekli hakları mücadelesini sendikamız DİSK EMEKLİ-SEN çatısı altında birleşerek sürdürmeliyiz